Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và mở cửa thị trường, lĩnh vực xuất nhập khẩu tại Việt Nam đang phát triển nhanh chóng. Rất nhiều doanh nghiệp nhập khẩu đã được thành lập để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng và góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Trong bài viết này, hãy cùng Alpha Express tìm hiểu quy trình nhập khẩu hàng hóa vào Việt Nam hiện nay.
Quy trình nhập khẩu hàng hóa vào Việt Nam
Quy trình nhập khẩu hàng hóa vào Việt Nam thường gồm các bước cơ bản sau đây:
Bước 1: Xác định loại hàng nhập khẩu
Trước hết, cần xác định chính xác loại hàng hóa cần nhập khẩu và kiểm tra xem nó thuộc diện nào, có nằm trong danh mục đặc biệt hay bị cấm nhập khẩu không. Mục tiêu của bước này là bảo đảm an toàn cho thị trường trong nước và tối ưu hóa quá trình thông quan. Hàng hóa nhập khẩu thường chia thành các loại sau:
- Hàng thương mại thông thường: Đối với những lô hàng đáp ứng đủ điều kiện, quy trình nhập khẩu được thực hiện theo hình thức thông thường.
- Hàng bị cấm: Trong trường hợp mặt hàng muốn nhập khẩu có tên trong danh sách hàng cấm nhập khẩu, quá trình nhập khẩu của mặt hàng này phải dừng lại hoàn toàn để tránh rắc rối pháp lý.
- Hàng cần xin giấy phép nhập khẩu: Đối với những mặt hàng này, việc hoàn thành các thủ tục liên quan trước khi đưa hàng về cảng là điều bắt buộc đối với các doanh nghiệp nhập khẩu. Nếu không, sẽ có chi phí phát sinh liên quan đến việc thuê kho lưu trữ và bãi toả lúc chờ được cấp giấy phép.
- Hàng cần công bố hợp chuẩn hợp quy: Doanh nghiệp phải thực hiện các thủ tục công bố hợp quy trước khi nhập hàng về cảng.
- Hàng cần kiểm tra chuyên ngành: Quá trình kiểm tra chuyên ngành đối với những mặt hàng này sẽ được thực hiện sau khi hàng đã được đưa về cảng. Cơ quan chức năng sẽ đến địa điểm để lấy mẫu kiểm tra. Doanh nghiệp sẽ thực hiện các bước còn lại sau khi có kết quả kiểm tra.
Bài viết liên quan: HS Code Là Gì? Cách Tra Cứu Mã HS Chính Xác Nhất Hiện Nay
Bước 2: Ký hợp đồng ngoại thương
Hợp đồng thương mại đóng vai trò quan trọng để làm nền tảng cho các chứng từ khác, thể hiện sự ký kết giao dịch giữa hai bên. Do đó, cần phải kiểm tra một cách chính xác các thông tin ghi trên hợp đồng, bao gồm thông tin về bên bán và bên mua, mô tả hàng hóa, xuất xứ, số lượng, giá cả, chất lượng, điều khoản Incoterm, phương thức thanh toán, đóng gói, giao hàng và các chứng từ cần thiết.
Bước 3: Kiểm tra chứng từ hàng
Để hoàn tất quy trình nhập khẩu hàng hóa tại công ty, doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:
- Hợp đồng thương mại (Sale Contract)
- Hoá đơn thương mại (commercial invoice)
- Vận đơn (bill of landing)
- Phiếu đóng gói hàng hoá (packing list)
- Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O)
- Và các giấy tờ liên quan khác.
Ngoài ra, tùy thuộc vào loại hàng hóa mà doanh nghiệp có thể cần thêm các giấy tờ riêng theo quy định của pháp luật như giấy kiểm dịch động vật cho sản phẩm thủy sản hoặc hồ sơ xác nhận của kiểm lâm đối với hàng gỗ.
Bên bán sẽ chuyển gửi bản cứng của các chứng từ này đến bên nhập khẩu thông qua các phương tiện khác nhau, phụ thuộc vào điều kiện vận chuyển. Vì vậy, bạn cần kiểm tra mọi thông tin trên các chứng từ một cách chính xác để đảm bảo quá trình thông quan diễn ra một cách thuận lợi.
Bước 4: Đăng ký kiểm tra chuyên ngành (nếu có)
Trong trường hợp lô hàng của bạn thuộc danh mục hàng hóa cần kiểm tra chuyên ngành thì đây là một thủ tục bắt buộc phải thực hiện. Sau khi nhận được thông báo hàng đến (Arrival Notice) từ người bán, bên nhập khẩu cần thực hiện các thủ tục đăng ký kiểm tra chuyên ngành.
Thông thường, bạn sẽ nhận được thông báo này từ công ty vận chuyển khoảng 2 ngày trước khi tàu đến cảng. Trong trường hợp hàng không yêu cầu đăng ký kiểm tra chuyên ngành thì bạn có thể bỏ qua bước này để tiến đến bước tiếp theo.
Bước 5: Khai và truyền tờ khai hải quan
Sau khi nhận được thông báo về việc hàng sắp đến, doanh nghiệp sẽ bắt đầu quy trình khai báo hải quan điện tử. Trong quá trình này, doanh nghiệp cần điền đầy đủ thông tin về mặt hàng nhập khẩu, tránh sai sót vì nó có thể tác động đến quá trình thông quan hàng hóa.
Nếu chưa có kinh nghiệm, bên nhập hàng nên sử dụng dịch vụ đại lý thủ tục hải quan để đảm bảo quá trình khai báo diễn ra an toàn và tránh rủi ro. Khi quá trình khai báo hoàn tất và thông tin được truyền đi, hệ thống sẽ tự động cấp số nếu mọi thông tin đều chính xác, đầy đủ.
Bước 6: Lấy lệnh giao hàng
Lệnh giao hàng (D/O – Delivery Order) được sử dụng để yêu cầu đơn vị lưu hàng tại cảng hoặc kho cho chủ sở hữu của hàng hóa. Khi muốn nhận lệnh giao hàng, doanh nghiệp cần chuẩn bị bộ hồ sơ sau và mang đến hãng vận chuyển:
- Bản sao CMND/CCCD.
- Bản sao vận đơn.
- Vận đơn gốc đã được đánh dấu bởi lãnh đạo công ty.
- Tiền phí.
Lưu ý: Nếu mặt hàng thuộc loại FCL thì doanh nghiệp cần kiểm tra kỹ về thời hạn miễn phí lưu container. Trường hợp thời hạn miễn phí đã hết thì doanh nghiệp cần thanh toán phí để gia hạn thêm.
Có thể bạn quan tâm: Dịch Vụ Gửi Hàng Đi Mỹ Giá Rẻ, Uy Tín – Giá Sốc Đến Giảm 70%
Bước 7: Chuẩn bị bộ hồ sơ hải quan
Tùy theo kết quả phân luồng tờ khai mà doanh nghiệp sẽ cần phải chuẩn bị các hồ sơ và chứng từ khác nhau. Có 3 trường hợp cụ thể như sau:
- Luồng xanh: Trong trường hợp này, doanh nghiệp sẽ được miễn kiểm tra chi tiết hồ sơ và kiểm tra thực tế hàng hóa, chỉ cần họ tuân thủ các quy định pháp luật hải quan. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn nên mang theo các hồ sơ cần thiết để đề phòng trường hợp không mong muốn.
- Luồng vàng: Hải quan sẽ không kiểm tra thực tế hàng hóa nhưng sẽ kiểm tra chi tiết hồ sơ. Vì vậy, doanh nghiệp cần chuẩn bị một bộ hồ sơ chi tiết và nắm rõ thông tin về hàng hóa để đảm bảo quá trình kiểm tra diễn ra thuận lợi.
- Luồng đỏ: Đây là trường hợp nghiêm trọng nhất, hải quan thực hiện kiểm tra chi tiết cả hồ sơ và hàng hóa thực tế theo từng mức độ khác nhau. Trong trường hợp này, doanh nghiệp cần phải chuẩn bị cẩn thận các giấy tờ cần thiết và tất cả các tài liệu liên quan.
Bước 8: Tiến hành nộp thuế và hoàn tất thủ tục nhập khẩu hàng hóa
Cần thực hiện nộp hai loại thuế chính khi nhập khẩu lô hàng, bao gồm:
- Thuế nhập khẩu: Đây là một khoản thuế áp dụng cho hàng hóa nhập khẩu vào quốc gia.
- Thuế giá trị gia tăng (VAT): Đây là một loại thuế áp dụng dựa trên giá trị thêm vào hàng hóa trong quá trình sản xuất và phân phối.
Ngoài ra, tùy thuộc vào loại hàng hóa, doanh nghiệp có thể phải nộp thêm các loại thuế khác như thuế môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt,…
Bước 9: Thực hiện thủ tục đổi lệnh và chuyển hàng về kho bảo quản
Sau khi đã hoàn tất các thủ tục hải quan, bên nhập khẩu cần thanh toán chi phí và nhận phiếu ER (phiếu giao nhận) để có thể quá trình bốc xếp hàng lên xe và vận chuyển về kho lưu trữ. Nếu có kho riêng, doanh nghiệp cần chuẩn bị phương tiện chuyên chở để đưa hàng về kho. Trong trường hợp không có kho riêng, doanh nghiệp cần thuê nhà kho hoặc bến bãi để đảm bảo an toàn và bảo quản tốt cho lô hàng.
Một số điều cần lưu ý khi làm thủ tục thông quan hàng hoá nhập khẩu
Trong quá trình thực hiện thủ tục nhập khẩu hàng hóa, doanh nghiệp cần lưu ý những điều sau:
- Hàng hóa trên tờ khai: Mỗi tờ khai có thể khai tối đa 50 mặt hàng. Nếu có nhiều hơn, doanh nghiệp cần sử dụng nhiều tờ khai và liên kết chúng với nhau bằng số nhánh của tờ khai.
- Trị giá tính thuế: Nếu người khai hải quan thực hiện đăng ký tờ khai và khai thông tin nhập khẩu trong cùng một ngày thì sẽ áp dụng tỷ giá thuế giống nhau. Nếu làm thủ tục trong hai ngày khác nhau với tỷ giá khác nhau thì doanh nghiệp cần báo lỗi. Lúc này, người khai hải quan sẽ sử dụng nghiệp vụ IDB để báo lại (thực chất gọi là IDA).
- Thuế suất: Khi sử dụng IDA, hệ thống sẽ tự động lấy thuế suất tại thời điểm dự kiến khai báo IDC để điền vào.
- Hàng hóa được miễn thuế, giảm thuế: Cần lưu ý đối với các loại hàng được miễn thuế, giảm thuế để đảm bảo lợi ích tối đa khi khai báo trên hệ thống.
- Hàng hóa chịu thuế VAT: Doanh nghiệp cần tiến hành nhập mã thuế suất thuế VAT vào mục có sẵn trên màn hình để thực hiện đăng ký khai báo nhập khẩu.
- Điều kiện đăng ký tờ khai: Nếu doanh nghiệp không đủ điều kiện đăng ký tờ khai, hệ thống sẽ từ chối cấp số tờ khai và báo lỗi. Tuy nhiên, trong trường hợp cấp bách như cứu trợ, phục vụ an ninh quốc phòng thì hệ thống vẫn sẽ chấp nhận.
- Đăng ký bảo lãnh trước khi cấp số tờ khai: Nếu rơi vào tình huống này, doanh nghiệp cần đảm bảo số vận đơn phải trùng khớp với số vận đơn khai trên màn hình nhập liệu.
- Thời hạn nộp thuế khác nhau cho cùng một mặt hàng: Nếu cùng một mặt hàng có thời hạn nộp thuế khác nhau, người khai phải khai trên nhiều tờ khai khác nhau để phản ánh đúng từng thời hạn nộp thuế.
Xem thêm: Dịch Vụ Gửi Hàng Đi Áo (Austria) Giá Rẻ, Nhanh Chóng
Trên đây là những thông tin về quy trình nhập khẩu hàng hóa vào Việt Nam mà Alpha Express muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình làm thủ tục nhập khẩu hàng hóa vào doanh nghiệp của mình.