Đăng ký / Đăng nhập
Xuất nhập khẩu tại chỗ đang trở thành một xu hướng mới trong hoạt động thương mại quốc tế, mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Khác với hình thức xuất nhập khẩu truyền thống, đây là một phương thức giao thương linh hoạt, hiệu quả và đang ngày càng được ưa chuộng. Hình thức này đặc biệt phù hợp trong bối cảnh hội nhập kinh tế và chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng phát triển, đặc biệt là trong các khu công nghiệp, khu chế xuất.
Lợi ích khi xuất nhập khẩu tại chỗ
Xuất nhập khẩu tại chỗ đang dần trở thành một phương thức giao thương phổ biến và được nhiều doanh nghiệp lựa chọn bởi những lợi ích vượt trội. So với hình thức xuất nhập khẩu truyền thống, xuất nhập khẩu tại chỗ mang đến những ưu thế rõ rệt về chi phí, thời gian, và quy trình thủ tục. Thay vì phải vận chuyển hàng hóa qua biên giới, hàng hóa sẽ được giao nhận ngay trong lãnh thổ Việt Nam, từ đó tối ưu hóa chuỗi cung ứng và nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Tiết kiệm chi phí vận chuyển và logistics
Khi áp dụng hình thức xuất nhập khẩu tại chỗ, doanh nghiệp sẽ cắt giảm đáng kể các chi phí liên quan đến vận tải quốc tế. Không phải chịu các khoản phí vận chuyển đường biển, đường hàng không, hay đường bộ từ nước ngoài về Việt Nam, doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được một khoản chi phí logistics đáng kể.
Thêm vào đó, các chi phí liên quan đến bảo hiểm hàng hóa, lưu kho, lưu bãi tại cảng cũng được giảm thiểu. Điều này đặc biệt có ý nghĩa đối với các mặt hàng có giá trị thấp, cồng kềnh hoặc yêu cầu điều kiện bảo quản đặc biệt. Việc tiết giảm chi phí logistics sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao lợi nhuận, tăng cường năng lực cạnh tranh và có thêm nguồn lực để tái đầu tư phát triển.
Rút ngắn thời gian giao hàng, đảm bảo tiến độ
Việc không phải vận chuyển hàng qua biên giới giúp rút ngắn đáng kể thời gian giao hàng. Thay vì phải chờ đợi quá trình vận chuyển quốc tế kéo dài, hàng hóa có thể được giao nhận nhanh chóng ngay trong nước. Điều này giúp doanh nghiệp đáp ứng kịp thời nhu cầu của khách hàng, đảm bảo tiến độ sản xuất, kinh doanh, tránh tình trạng trễ hẹn, mất đơn hàng do chậm trễ trong khâu vận chuyển.
Thời gian giao hàng nhanh chóng còn giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro hư hỏng hàng hóa, đặc biệt là đối với các mặt hàng dễ hỏng, có thời hạn sử dụng ngắn. Việc rút ngắn thời gian vận chuyển cũng giúp doanh nghiệp tối ưu hóa vòng quay vốn, tăng cường hiệu quả sử dụng nguồn lực.
Hưởng ưu đãi về thuế và thủ tục hải quan
Xuất nhập khẩu tại chỗ thường được hưởng các chính sách ưu đãi về thuế quan từ phía Nhà nước nhằm khuyến khích hoạt động thương mại trong nước. Điều này giúp doanh nghiệp giảm bớt gánh nặng về thuế, từ đó gia tăng lợi nhuận và nâng cao khả năng cạnh tranh.
Bên cạnh đó, thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ thường đơn giản và nhanh chóng hơn so với hàng hóa xuất nhập khẩu thông thường. Việc này giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, công sức, và chi phí trong quá trình làm thủ tục, từ đó tập trung nguồn lực vào hoạt động sản xuất, kinh doanh chính.
Thủ tục hải quan với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ
Thủ tục hải quan đối với hình thức xuất nhập khẩu tại chỗ tuy đơn giản hơn so với xuất nhập khẩu truyền thống nhưng vẫn cần tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Việc nắm rõ và thực hiện đầy đủ các thủ tục này là yếu tố then chốt để đảm bảo quá trình giao thương diễn ra thuận lợi, tránh phát sinh các vấn đề pháp lý không mong muốn. Đây là khâu quan trọng quyết định sự thành công trong hoạt động xuất nhập khẩu, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí.
Đối tượng tham gia và trách nhiệm
Khác với xuất nhập khẩu thông thường, xuất nhập khẩu tại chỗ liên quan mật thiết đến ba bên: người xuất khẩu, người nhập khẩu và cơ quan Hải quan làm thủ tục nhập khẩu. Mỗi bên đều có trách nhiệm cụ thể để đảm bảo sự thông suốt và hợp pháp của quá trình giao dịch.
Doanh nghiệp xuất khẩu, nhập khẩu cần chủ động phối hợp, cung cấp đầy đủ thông tin, chứng từ cho nhau và cho cơ quan Hải quan. Cơ quan Hải quan đóng vai trò giám sát, kiểm tra, đảm bảo việc tuân thủ pháp luật trong quá trình làm thủ tục. Sự phối hợp nhịp nhàng giữa ba bên là yếu tố quan trọng để đảm bảo quá trình xuất nhập khẩu tại chỗ diễn ra thuận lợi và hiệu quả.
Yêu cầu chung về chứng từ
Một trong những điểm quan trọng trong thủ tục hải quan là việc chuẩn bị đầy đủ và chính xác các giấy tờ cần thiết. Hồ sơ hải quan cho xuất nhập khẩu tại chỗ tuy có phần gọn nhẹ hơn nhưng vẫn phải đảm bảo tính pháp lý và phản ánh chính xác thông tin về hàng hóa. Từng chi tiết nhỏ trong hồ sơ đều cần được tỉ mỉ, từ việc khai thông tin đến việc cung cấp các chứng từ liên quan. Việc này không chỉ giúp quá trình thông quan diễn ra nhanh chóng mà còn thể hiện tính chuyên nghiệp của doanh nghiệp.
>>>>/ Xem thêm: Shipping mark là gì? Mục đích – Ý nghĩa của shipping mark
Hồ sơ hải quan thiếu sót, không chính xác sẽ dẫn đến việc bị trì hoãn, thậm chí bị từ chối thông quan. Doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý đến các quy định về chứng từ, đảm bảo tính hợp lệ, khớp đúng thông tin giữa các loại giấy tờ, tránh sai sót dẫn đến những hậu quả đáng tiếc.
Trao đổi thông tin giữa các bên
Quá trình trao đổi thông tin giữa người xuất khẩu, người nhập khẩu và cơ quan Hải quan cần được thực hiện một cách minh bạch, rõ ràng và kịp thời. Các bên cần chủ động liên lạc, cập nhật thông tin về tiến độ thực hiện thủ tục, các vướng mắc phát sinh (nếu có) để cùng nhau tháo gỡ.
Việc trao đổi thông tin hiệu quả sẽ giúp rút ngắn thời gian làm thủ tục, tránh những hiểu lầm, sai sót không đáng có. Doanh nghiệp có thể sử dụng các phương thức liên lạc khác nhau như email, điện thoại, fax, hoặc các ứng dụng, phần mềm quản lý chuyên dụng để đảm bảo thông tin được truyền tải một cách nhanh chóng và chính xác.
Hồ sơ hải quan cần có giấy tờ gì?
Để đảm bảo quá trình thông quan diễn ra suôn sẻ, việc chuẩn bị đầy đủ và chính xác hồ sơ hải quan là bước không thể bỏ qua. Hồ sơ hải quan cho hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ bao gồm các giấy tờ cơ bản sau đây. Đây là bước đệm quan trọng, giúp doanh nghiệp tránh được những rắc rối pháp lý, đảm bảo quá trình xuất nhập khẩu diễn ra thuận lợi. Doanh nghiệp cần lưu ý rằng, tùy từng trường hợp cụ thể và yêu cầu của cơ quan Hải quan, có thể có thêm các loại giấy tờ khác.
Tờ khai hải quan – Khai báo chi tiết hàng hóa
Tờ khai hải quan là giấy tờ quan trọng nhất trong bộ hồ sơ, là cơ sở để cơ quan Hải quan kiểm tra, đối chiếu thông tin về hàng hóa. Tờ khai cần được kê khai đầy đủ, chính xác các thông tin theo quy định như: tên người xuất khẩu, người nhập khẩu, tên hàng hóa, mã HS, số lượng, trị giá, xuất xứ,…
Doanh nghiệp cần lưu ý khai báo chính xác mã HS (Harmonized System) của hàng hóa để xác định đúng mức thuế suất áp dụng. Việc khai báo sai mã HS có thể dẫn đến việc áp sai thuế suất, gây thiệt hại cho doanh nghiệp hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính. Sai sót trong khai báo có thể dẫn đến việc hàng hóa bị ách tắc tại cửa khẩu, thậm chí phải chịu phạt nặng.
Hợp đồng mua bán – Chứng minh giao dịch thương mại
Hợp đồng mua bán là văn bản pháp lý thể hiện thỏa thuận giữa người xuất khẩu và người nhập khẩu về việc mua bán hàng hóa. Hợp đồng cần ghi rõ các điều khoản về tên hàng hóa, số lượng, đơn giá, tổng giá trị, điều kiện giao hàng, phương thức thanh toán, thời hạn giao hàng, trách nhiệm của các bên,…
Hợp đồng mua bán là căn cứ để xác định nghĩa vụ và quyền lợi của các bên trong giao dịch xuất nhập khẩu tại chỗ. Doanh nghiệp cần soạn thảo hợp đồng chặt chẽ, rõ ràng, đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam và thông lệ quốc tế (nếu có), thể hiện sự chuyên nghiệp trong giao dịch.
Hóa đơn thương mại – Chứng từ thanh toán và xác thực giá trị
Hóa đơn thương mại là chứng từ do người xuất khẩu phát hành để yêu cầu người nhập khẩu thanh toán tiền hàng. Hóa đơn cần ghi rõ thông tin người bán, người mua, mô tả hàng hóa, số lượng, đơn giá, tổng giá trị, điều kiện thanh toán,…
Trong trường hợp thanh toán bằng phương thức chuyển khoản, hóa đơn thương mại là căn cứ để ngân hàng thực hiện giao dịch. Doanh nghiệp cần đảm bảo thông tin trên hóa đơn khớp đúng với thông tin trên hợp đồng mua bán và tờ khai hải quan, thể hiện sự chuyên nghiệp trong giao dịch.
Phiếu kiểm tra chất lượng – Đảm bảo tiêu chuẩn
Phiếu kiểm tra chất lượng là giấy tờ chứng minh hàng hóa đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng theo quy định. Phiếu này thường do cơ quan kiểm định độc lập hoặc do chính nhà sản xuất phát hành (nếu được phép).
Việc cung cấp phiếu kiểm tra chất lượng giúp đảm bảo hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ đạt tiêu chuẩn, an toàn cho người sử dụng. Doanh nghiệp cần lưu ý lựa chọn các cơ quan kiểm định uy tín để đảm bảo tính khách quan và chính xác của kết quả kiểm tra.
Quy trình làm thủ tục hải quan xuất nhập khẩu tại chỗ
Thủ tục hải quan xuất nhập khẩu tại chỗ được thực hiện theo trình tự nhất định, liên quan mật thiết đến ba bên: người xuất khẩu, người nhập khẩu và cơ quan Hải quan. Mỗi bên có trách nhiệm cụ thể, cần phối hợp nhịp nhàng để đảm bảo quá trình thông quan diễn ra thuận lợi. Việc nắm rõ quy trình này giúp các bên liên quan chủ động hơn trong việc chuẩn bị, tránh những sai sót không đáng có, đảm bảo tiến độ giao nhận.
Đối với người xuất khẩu
Đối với người xuất khẩu, quy trình bắt đầu bằng việc chuẩn bị và nộp tờ khai hải quan. Đây là bước quan trọng, đòi hỏi sự chính xác và đầy đủ thông tin. Người xuất khẩu cần khai báo chi tiết về hàng hóa, bao gồm mã HS, số lượng, trị giá, xuất xứ, và các thông tin liên quan khác.
- Bước 1: Khai thông tin đầy đủ trên tờ khai hàng hoá xuất khẩu và khai vận chuyển kết hợp. Mã địa điểm của Chi cục Hải quan làm thủ tục hải quan nhập khẩu phải được ghi rõ và chính xác vào ô “Điểm đích cho vận chuyển bảo thuế”.
- Bước 2: Thực hiện thủ tục xuất khẩu hàng hóa theo quy định hoặc hướng dẫn của cơ quan Hải quan. Bước này bao gồm việc nộp hồ sơ, kiểm tra hàng hóa (nếu có yêu cầu), và nộp thuế (nếu có).
- Bước 3: Sau khi hàng hóa đã được thông quan xuất khẩu, người xuất khẩu sẽ tiến hành giao hàng cho người nhập khẩu tại địa điểm đã thỏa thuận trên lãnh thổ Việt Nam.
Đối với người nhập khẩu
Người nhập khẩu cũng cần thực hiện các bước tương tự như người xuất khẩu.
- Bước 1: Người nhập khẩu phải khai thông tin trên tờ khai hàng hóa nhập khẩu. Lưu ý cần ghi rõ chi tiết số tờ khai hàng hóa xuất khẩu tại chỗ tương ứng tại ô “Phần ghi chú” trên tờ khai hàng hóa nhập khẩu hoặc ô “Ghi chép khác” trên tờ khai hải quan giấy. Ở bước này, người nhập khẩu phải tiến hành thực hiện nghiêm túc theo đúng thời hạn quy định (thường là trong vòng 15 ngày kể từ ngày người xuất khẩu hoàn thành thủ tục xuất khẩu).
- Bước 2: Thực hiện thủ tục nhập khẩu hàng hóa chính xác theo quy định. Bước này bao gồm việc nộp hồ sơ, nộp thuế nhập khẩu (nếu có) và các khoản phí liên quan. Sau khi hoàn tất các thủ tục, người nhập khẩu sẽ nhận hàng từ người xuất khẩu.
Đối với cơ quan Hải quan làm thủ tục nhập khẩu
Cơ quan Hải quan đóng vai trò giám sát và thực hiện các thủ tục cần thiết để thông quan hàng hóa.
- Bước 1: Cơ quan Hải quan sẽ theo dõi giấy tờ khai hàng hóa xuất khẩu tại chỗ. Nếu chứng từ đã hoàn thành đầy đủ, cơ quan Hải quan sẽ tiến hành thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa nhập khẩu, đảm bảo tính hợp lệ và tuân thủ pháp luật.
- Bước 2: Tiếp nhận và kiểm tra thông tin được kê khai dựa trên kết quả phân luồng của Hệ thống hải quan, thông báo cho người nhập khẩu về kết quả kiểm tra.
- Bước 3: Dựa theo chỉ định của thương nhân nước ngoài, hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ sẽ được tổng hợp hàng tháng và lập danh sách các tờ khai hàng hóa nhập khẩu tại chỗ đã được thông quan. Việc này giúp cơ quan Hải quan theo dõi, quản lý và thống kê hoạt động xuất nhập khẩu tại chỗ một cách hiệu quả. Việc đối chiếu thông tin giữa tờ khai xuất khẩu và tờ khai nhập khẩu là rất quan trọng để đảm bảo tính chính xác và hợp pháp của giao dịch.
Một số quy định chung về hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ
Hoạt động xuất nhập khẩu tại chỗ tuy mang lại nhiều lợi ích nhưng vẫn cần tuân thủ các quy định chung của pháp luật về quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu. Dưới đây là một số quy định quan trọng mà doanh nghiệp cần nắm rõ, giúp đảm bảo quá trình giao dịch diễn ra hợp pháp và thuận lợi. Những quy định này không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là cơ sở để xây dựng niềm tin giữa các đối tác kinh doanh.
Điều kiện về hợp đồng
Hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ phải có hai hợp đồng riêng biệt: Hợp đồng xuất khẩu và Hợp đồng nhập khẩu. Hai hợp đồng này phải độc lập với nhau, không thể gộp chung thành một. Đây là quy định bắt buộc nhằm phân định rõ trách nhiệm và nghĩa vụ của từng bên trong giao dịch. Hợp đồng xuất khẩu: Phải ghi rõ điều khoản về việc hàng hóa được giao cho người nhận hàng tại Việt Nam theo chỉ định của thương nhân nước ngoài. Hợp đồng nhập khẩu: Phải ghi rõ điều khoản về việc hàng hóa được nhận từ người giao hàng tại Việt Nam theo chỉ định của thương nhân nước ngoài.
Xác định doanh nghiệp xuất khẩu và nhập khẩu
Người xuất khẩu tại chỗ: Là doanh nghiệp được thương nhân nước ngoài chỉ định giao hàng tại Việt Nam cho một doanh nghiệp khác. Doanh nghiệp này có thể là doanh nghiệp Việt Nam hoặc doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Người nhập khẩu tại chỗ: Là doanh nghiệp mua hàng của thương nhân nước ngoài nhưng được thương nhân nước ngoài chỉ định nhận hàng tại Việt Nam từ người xuất khẩu tại chỗ.
Việc xác định rõ vai trò của từng doanh nghiệp là rất cần thiết để đảm bảo thực hiện đúng các quy định về thủ tục hải quan và thuế. Các bên cần có đầy đủ giấy tờ chứng minh tư cách pháp nhân và hoạt động kinh doanh hợp pháp.
Tuân thủ quy định về quản lý và thuế
Hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ được coi như hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thông thường. Do đó, phải tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về quản lý hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và chính sách thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
Doanh nghiệp cần nắm rõ danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu, hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép để tránh vi phạm pháp luật. Đồng thời, cần thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ theo quy định hiện hành. Việc này đảm bảo tính pháp lý cho hàng hóa, tránh các rắc rối về sau. Doanh nghiệp cần chủ động tìm hiểu, cập nhật liên tục các quy định mới để áp dụng chính xác, hiệu quả.
Hàng hoá được làm thủ tục xuất nhập khẩu tại chỗ theo quy trình này gồm:
Quy trình xuất nhập khẩu tại chỗ được áp dụng cho một số loại hàng hóa nhất định, đáp ứng các điều kiện cụ thể về hợp đồng và chỉ định giao nhận. Dưới đây là các trường hợp phổ biến.
Hàng hóa gia công
Đây là trường hợp phổ biến nhất. Một doanh nghiệp nước ngoài (bên đặt gia công) ký hợp đồng gia công với một doanh nghiệp Việt Nam (bên nhận gia công). Sau khi gia công xong, thay vì xuất khẩu trở lại cho bên đặt gia công, hàng hóa sẽ được giao cho một doanh nghiệp khác tại Việt Nam theo chỉ định của bên đặt gia công.
Ví dụ: Một công ty may mặc nước ngoài đặt gia công quần áo tại Việt Nam. Sau khi sản xuất xong, số quần áo này sẽ được giao cho một nhà phân phối khác tại Việt Nam theo yêu cầu của công ty may mặc kia. Việc này cho phép việc phân phối và tiêu thụ sản phẩm diễn ra nhanh chóng và linh hoạt hơn.
Hàng hóa thuê mướn
Tương tự như hàng hóa gia công, hàng hóa thuê mướn cũng có thể được làm thủ tục xuất nhập khẩu tại chỗ. Một bên nước ngoài thuê một doanh nghiệp Việt Nam sản xuất hàng hóa. Sau khi sản xuất xong, hàng hóa sẽ được giao cho một bên thứ ba tại Việt Nam theo chỉ định của bên thuê.
Ví dụ: Một công ty nước ngoài thuê một nhà máy tại Việt Nam sản xuất linh kiện điện tử. Sau khi sản xuất, số linh kiện này sẽ được chuyển đến một doanh nghiệp lắp ráp khác cũng tại Việt Nam thay vì xuất khẩu ra nước ngoài. Điều này giúp tiết kiệm chi phí vận chuyển và rút ngắn thời gian cung ứng.
Hàng hóa mua bán giữa doanh nghiệp nội địa và doanh nghiệp chế xuất
Doanh nghiệp chế xuất (DNCX) là doanh nghiệp được thành lập và hoạt động trong khu chế xuất, hoặc doanh nghiệp hoạt động trong khu kinh tế, khu công nghiệp, có hoạt động chuyên sản xuất hàng hóa để xuất khẩu ra nước ngoài. Theo quy định, DNCX được coi là khu vực hải quan riêng và được hưởng nhiều ưu đãi về thuế. Khi một doanh nghiệp nội địa mua hàng hóa từ DNCX (hoặc ngược lại), có thể áp dụng hình thức xuất nhập khẩu tại chỗ thay vì phải làm thủ tục xuất nhập khẩu thông thường. Ví dụ: Một công ty sản xuất ô tô trong khu công nghiệp mua linh kiện từ một DNCX trong cùng khu công nghiệp đó. Thay vì phải làm thủ tục nhập khẩu thông thường, hai bên có thể áp dụng hình thức xuất nhập khẩu tại chỗ, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí làm thủ tục.
Hàng hóa theo chỉ định của thương nhân nước ngoài
Bất kỳ loại hàng hóa nào, nếu thỏa mãn điều kiện về hợp đồng (ghi rõ giao hàng tại Việt Nam) và theo chỉ định của thương nhân nước ngoài, đều có thể làm thủ tục xuất nhập khẩu tại chỗ. Ví dụ: Một công ty nước ngoài mua nguyên liệu từ một nhà cung cấp Việt Nam. Thay vì xuất khẩu, công ty nước ngoài chỉ định nhà cung cấp giao hàng cho một doanh nghiệp khác tại Việt Nam để gia công hoặc sản xuất tiếp. Đây là một hình thức linh hoạt, giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa chuỗi cung ứng và tiết kiệm chi phí.
Xuất nhập khẩu tại chỗ là một phương thức giao thương hiện đại, mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho các doanh nghiệp. Từ việc tiết kiệm chi phí, rút ngắn thời gian, đơn giản hóa thủ tục cho đến hưởng các ưu đãi về thuế, hình thức này đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong hoạt động thương mại quốc tế. Nắm vững các quy định, quy trình và thực hiện nghiêm túc là chìa khóa để doanh nghiệp tận dụng tối đa những lợi ích mà xuất nhập khẩu tại chỗ mang lại, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trong bối cảnh hội nhập kinh tế sâu rộng. Đây không chỉ là giải pháp tình thế mà còn là xu hướng tất yếu trong tương lai, đòi hỏi các doanh nghiệp phải nhanh chóng thích ứng và đổi mới để không bị tụt hậu.
